تأثیر ادبیات سلطانی بر توصیفات معشوق در غزل سبک عراقی ( با تکیه بر غزل حافظ)

موضع این پژوهش، تأثیر ادبیات سلطانی بر ساز و کار معشوق است در غزل سبک عراقی، با تکیه بر غزل حافظ. گفتار و رفتار شاهان، الگوی رفتاری انبوهی از مردم در طول روزگاران بوده است. در سبک عراقی، با کاهش مقبولیت شاهان در نظر مردم، شاعران، معشوق زمینی خویش را بر جای او قرار دادند و برای آن که شکوهی ستودنی برای او رقم زنند، در دنیای خیال خویش، به کمک ستایش‌های شاهوار، او را تعالی بخشیدند و از او وجودی آرمانی به نمایش گذاشتند. آنان در ستایش این معشوق از ساز و کارهای سلطان، سپاهیان و آیین‌های دربار الهام گرفتند و معشوق را همچون پادشاهی به تصویر کشیدند که آیین های دربار در برابر او اجرا می‌شد. بر این پایه، اندام‌های جسمانی او هر یک به زین ابزار جنگی مانند می‌شد. شاعران با استحالة این ابزار و آیین‌ها به شکلی نو آن را بر معشوق عرضه داشتند. با این کار، هم خشکی و خشونت و زشتی آن از بین رفت و هم با روحیة لطیف معشوق سازگار شد و به گفتار و رفتاری بدل شد که عاشق آن را بی‌صبرانه انتظار میکشید.